Paliwa energetyczne / opałowe - opał

Czym bezpiecznie i legalnie można palić w piecu?

Bez większych negatywnych skutków dla zdrowia i kieszeni można palić w każdym piecu:

  • węglem kamiennym - dla kotła zasypowego zazwyczaj im grubszy węgiel, tym lepszy
  • węglem czeskim ("półbrunatnym") i brunatnym – mimo że ma gorsze parametry i 30-50% wilgoci, to palenie nim jest legalne
  • niemalowanym, nieimpregnowanym drewnem
  • ekogroszkiem, pelletem, brykietami drzewnymi
  • brykietami ze słomy, zbożem, odpadami roślinnymi różnego rodzaju (np. łupinami z orzechów, pestkami, szyszkami – tu ryzykiem jest jedynie zniszczenie kotła przez kwasy zawarte w niektórych pestkach (np. wiśni) albo problemy z leśniczym, bo hurtowe wynoszenie szyszek z lasu jest karalne)
 
 

Gaz ziemny wysokometanowy

Ogrzewanie gazem jest zdecydowanie najwygodniejszym sposobem dostarczania ciepła do obiektu. Mówiąc „gaz”, mamy na myśli wyłącznie gaz ziemny wysokometanowy. Gaz dostarczany jest rurociągiem do obiektu, gdzie spalany w kotle, za pośrednictwem wody grzewczej ogrzewa pomieszczenia. Dodatkową zaletą jest możliwość gotowania posiłków na gazie, ewentualnie przygotowania ciepłej wody sanitarnej. Nie będziemy tutaj rozpatrywać gazu płynnego – propanu; jest on zdecydowanie droższy od gazu ziemnego i oleju opałowego. Inwestorów, którzy nie mają dostępu do sieci gazowej odsyłamy do rozdziału, gdzie opisuje się urządzenia do ogrzewania olejem opałowym. Dla zwrócenia uwagi powtórzymy to jeszcze raz: gaz płynny – propan jest droższy od oleju opałowego.

 

Ekogroszek

Paliwo, które stało się popularne 10 lat temu w okresie silnego wzrostu cen ropy naftowej. Kotły na ekogroszek są alternatywą dla inwestora, który nie ma czasu lub nie chce się zajmować obsługą kotła. Obsługa ogranicza się do uzupełniania paliwa co 4-10 dni zimą i co 4 tygodnie latem. Wysoka skuteczność spalania powoduje, że spalanie odbywa się całkowicie bezdymnie. Profesjonalny kocioł na ekogroszek to wydatek ok. 8.000 zł, razem z zasobnikiem, pompami i regulatorem pokojowym to 10.000 zł. Obecne ceny ekogroszku (750 zł – luzem, 850 zł workowany) powodują, że jest to najbardziej atrakcyjne paliwo. Czasami zdarza się słyszeć stwierdzenie, że ekogroszek jest droższy od węgla. Jest to całkowita bzdura. Jeżeli porównamy ekogroszek i węgiel kostka lub orzech z tej samej kopalni, to zawsze ekogroszek jest tańszy. Nie należy porównywać z węglem średniej jakości, gdyż paliwa te różnią się parametrami energetycznymi.

 

Węgiel

Bardzo popularne paliwo. Głównie dlatego, że może być spalane w najtańszych kotłach. Najbardziej popularne źródło ciepła w polskich domach. Kocioł na węgiel jest tańszy od kotła z podajnikiem, ale trzeba się liczyć, że paliwo jest droższe. Jedynym powodem, dla którego inwestor może zakupić kocioł na węgiel jest zamiar częstego palenia drewnem lub wypalanie śmieci domowych. Obecne ceny węgla kształtują się w przedziale 700-800 zł za tonę luzem.

 

Miał energetyczny

Palenie miałem przeszło do historii, kiedy jego cena wzrosła do poziomu 550-600 zł za tonę. Jedynym powodem, dla którego palono miałem, była jego niska cena. W latach 2000-2005 cena ta wynosiła połowę ceny węgla. Obecny poziom cen połączony z ryzykiem, że kupi się miał bardzo niskiej jakości powoduje, że paliwo to jest zdecydowanie mniej atrakcyjne. Jeżeli jeszcze dodać do tego uciążliwość załadunku kotła, to staje się zrozumiałe, że palenie miałem jest słabym rozwiązaniem. Jedyną rekompensatą uciążliwości tego paliwa jest fakt, że załadowany do pełna kocioł potrafi pracować min 24 h, a kocioł przewymiarowany nawet 48 h. Inwestor bardziej zasobny może sobie pozwolić na zakup kotła retortowego (obrotowa retorta) lub usypowego (ślimak wysuwa miał na płaski ruszt), jednak nie należy liczyć tutaj na jakieś szczególne oszczędności w porównaniu z ekogroszkiem.

 

Pellet

Pellet to pseudoekologiczny wynalazek, polegający na prasowaniu pod bardzo wysokim ciśnieniem trocin do postaci śrutu (stąd angielska nazwa pellets). W trakcie produkcji pelletu zużywane są ogromne ilości energii elektrycznej i cieplnej na suszenie i prasowanie trocin. Jedynym powodem dla którego w rozwiniętych krajach pali się pelletem jest silne dotowanie tego systemu ogrzewania. Cena paliwa wynosi ok. 850 zł, zaś jego wartość opałowa jest dość niska. Z tego powodu cena kotła ok 12.000-20.000 zł wydaje się być wysoka. Czytelnik może w tym miejscu się zdziwić, że w sposób niepochlebny opisujemy pellets. Niestety, paliwo to jest drogie i nieefektywne. Podobnie jak w przypadku gazu płynnego, stanowczo odradzamy ten rodzaj paliwa. Jeżeli macie Państwo zamiar palić pelletem, to proponujemy zakup kotła olejowego. Koszt jest zaledwie o 30% wyższy, a komfort i efektywność nieporównywalne.

Drewno

O ogrzewaniu drewnem może myśleć tylko ten, kto mieszka w rejonach zalesionych, gdzie drewno występuje powszechnie. Konieczność zakupu drewna i jego transportu na większą odległość, a następnie rąbania i suszenia przy cenach jakie ostatnio osiągnęło, eliminuje to paliwo z powszechnego użycia. Cena drewna w rejonie leśnym to 80-100 zł, a poza nim cena wzrasta już do 150-200 zł. Proste porównanie ceny drewna i węgla: 4 m3 drewna = 1 tona węgla.

Olej opałowy

Jest rozsądną alternatywą dla użytkowników oczekujących komfortu, którzy nie mają dostępu do sieci gazowej. Rozwiązanie to ma pewne zalety i wady w stosunku do gazu ziemnego. Bez wątpienia zaletą gazu ziemnego jest łatwość czerpania tego paliwa i brak konieczności płacenia z góry, co występuje przy ogrzewaniu olejowym. Używając gazu ziemnego nie musimy pamiętać, że paliwo się skończyło. Kocioł gazowy może mieć postać kotła wiszącego dwufunkcyjnego, zajmując przy tym minimalną przestrzeń. Nie można tego powiedzieć o kotle olejowym, gdyż najczęściej jest to urządzenie stojące, współpracujące z zasobnikowym podgrzewaczem wody sanitarnej i zbiornikiem oleju opałowego. Minimalne wymiary kotłowni olejowej to 3x3m, podczas gdy kocioł gazowy może wisieć w kuchni lub łazience. Koszty wykonania poszczególnych instalacji są dość zróżnicowane. W szczególności ostatnio, na skutek rozbisurmanienia „załatwiaczy” przyłącza gazowego, inwestor musi liczyć się z kosztami w przedziale 5-10 tysięcy złotych i to wtedy, gdy gazociąg przebiega w ulicy. Jeżeli trzeba poprowadzić go ulicą do budynku, koszty rosną do kwot astronomicznych. Nawet w prostym przypadku tj. przy koszcie 5-10 tysięcy, można już na drugi dzień ogrzewać budynek olejem opałowym. Za kwotę 10 tysięcy złotych można zbudować pełną kotłownię olejową.

Typowa kotłownia olejowa do budynku mieszkalnego składa się z:

  • kocioł olejowy
  • zasobnik cwu ( lub kocioł z wbudowanym zasobnikiem )
  • programowany lub prosty regulator pokojowy
  • pompa CO i cwu
  • zbiornik oleju opałowego
  • przyłącze czerpalne
 

O paliwach energetycznych...

Biomasa i Kotły Na Zrębkę Drzewną

Odpady drzewne to ogromne źródło taniej, odnawialnej energii. Zrębka drzewna jest sposobem na ich wykorzystanie. To po prostu drewno posiekane na drobne nieforemne kawałki. Zrębka drzewna ma tę przewagę nad pelletem, że można wyprodukować ją niewielkim nakładem energii z dowolnego drewna nie najpierwszego sortu, np. gałęzi z wycinki drzew albo połamanych palet. W ten sposób coś, co i tak byłoby odpadem – zamienia się w (co prawda nie idealne jak pellet, ale jednak użyteczne) paliwo, które można spalać w sposób zautomatyzowany, czysto i wygodnie.

W Polsce zrębka drzewna nie robi póki co wielkiej kariery, zapewne w dużej mierze przez przystosowanie kotłowni i łatwą dostępność węgla. Jej produkcja i przechowywanie wymagają surowca, sprzętu i miejsca na składowanie – ale kto ma takie możliwości i dobry dostęp do odpadowego drewna (albo producenta zrębki w pobliżu), ten może zapewnić sobie ciepło za grosze.

Ekogroszek, czy pellet?

Zgryz między ekogroszkiem a pelletem to chyba najpopularniejszy teraz dylemat przy wyborze sposobu ogrzewania możliwie wygodnego a zarazem taniego. Gdyby chodziło tylko o pieniądze to sprawa byłaby względnie prosta. Ale tutaj wchodzą w grę także sprawy estetyczne czy nawet filozoficzne. Postaram się je wszystkie naświetlić – także od tych stron, które zwykle pozostają zaciemnione. Jak również napomknę, że istnieje trzecia droga do ogrzewania czystego i  wygodnego – nawet tańsza niż ekogroszek czy pellet.

Nowoczesne kotły na ekogroszek i pellet są tak samo czyste – obowiązują je dokładnie te same normy emisyjne.

Mimo to pelleciarze (producenci kotłów albo pelletu) czasami próbują manipulować sugerując jakoby wungiel zawsze był ten zły i brudny, nawet gdy spalany w nowoczesnym kotle. Ta narracja nie ma pokrycia w faktach a żywi się jedynie głęboko zakorzenionym uprzedzeniem do węgla, nabytym za sprawą syfu związanego z jego kiepskim spalaniem, jakiego doświadczaliśmy przez całe życie. Dziki polski marketing taki już jest. Każdy chce jakoś zarobić na chleb i na jacht.

Kotłownie węglowe, olejowe i gazowe

Kotłownie na paliwa stałe wracają do łask. Duży wpływ na to zjawisko mają coraz nowocześniejsze urządzenia o wysokich sprawnościach dochodzących do 85% oraz wciąż bardzo atrakcyjna cena paliw stałych w zestawieniu z gazem czy olejem opałowym. Istotną zaletą wpływającą na komfort użytkowania jest w pełni zautomatyzowany proces spalania.

W przypadku kotłowni olejowych jedną z najważniejszych rzeczy, o których trzeba pamiętać przy projektowaniu jest magazyn paliwa. Kotłownia olejowa musi spełniać określone wymagania związane ze specyfiką oleju opałowego.

W myśl obecnie obowiązujących przepisów, nowobudowane kotłownie gazowe o mocy od 60kW do 2000kW mogą być lokalizowane wyłącznie w specjalnie do tego celu przygotowanym pomieszczeniu technicznym, na parterze budynku w budynkach do 4 kondygnacji nadziemnych lub na najwyższej kondygnacji, w budynkach powyżej 4 kondygnacji.

    Zimą krajobraz polskich miast zasnuwa się mgłą. Nie jest to jednak romantyczna mgła, jaka unosi się świtem nad rykowiskiem, a trująca chmura złożona ze szkodliwych pyłów i gazów, wydobywających się z tysięcy kominów. Jak sprawić, by palenie w piecu było mniej szkodliwe dla środowiska? Zapraszamy do lektury tego artykułu, w którym wyjaśniamy jakie skutki zdrowotne niesie za sobą nieumiejętne palenie węglem, czym wolno palić w piecu oraz jak rozpalać piec od góry.

    Ile kosztuje ogrzewanie?

    Koszty ogrzewania przykładowego budynku

    Koszty ogrzewania budynku o zapotrzebowaniu 30000kWh / rok

    Paliwo

    Zużycie paliwa

    Koszt całkowity

    gaz ziemny

    3324

    m3

    6 814 zł

    olej opałowy

    3007

    litr

    7 518 zł

    propan

    4511

    litr

    10 375 zł

    ekogroszek

    4700

    kg

    3 525 zł

    węgiel

    5714

    kg

    4 286 zł

    miał

    6700

    kg

    3 685 zł

    pellets

    7840

    kg

    5 880 zł

    drewno

    20

    m3

    3 000 zł

     

    Zestawienie kosztów uzyskania energii w zależności od paliwa

     

    Paliwo

    Wartość opał.

    Cena za jedn.

    Sprawność kotła

    Koszt

    -

    -

    -

    %

    gr/kWh

    gaz ziemny

    9,5

    kWh/m3

    2,05

    zł/m3

    95

    22,7

    olej opałowy

    10,5

    kWh/litr

    2,50

    zł/ltr

    95

    25,0

    propan

    7,0

    kWh/litr

    2,30

    zł/ltr

    95

    34,5

    ekogroszek

    7,5

    kWh/ton

    750

    zł/ton

    85

    11,7

    węgiel

    7,0

    kWh/ton

    750

    zł/ton

    75

    14,3

    miał

    6,0

    kWh/ton

    550

    zł/ton

    75

    12,2

    pellets

    4,5

    kWh/ton

    750

    zł/ton

    85

    19,6

    drewno

    2000

    kWh/m3

    150

    zł/m3

    75

    10,0